We gaan fijnstof meten!

In het voorjaar van 2024 gaan we op twee plekken in de gemeente Tilburg van start. Iedereen kan hiervoor locaties aandragen. We beginnen met een informatiebijeenkomst, waar onder andere specialisten van de afdeling Luchtkwaliteit van de gemeente Tilburg en het RIVM aan zullen sluiten om meer te vertellen over fijnstofproblematiek. Er is natuurlijk genoeg ruimte om echt met elkaar in gesprek te gaan. Na afloop van deze bijeenkomst inventariseren we wie mee wil gaan meten. Jullie bepalen waar de meetstations precies opgehangen worden.

We meten voor een periode van één jaar. In die tijd komen we een aantal keer samen: soms alleen met deelnemers, soms sluit een expert aan. We bekijken en analyseren de data, zorgen ervoor dat de meetstations in de lucht blijven en passen waar nodig de meetpunten aan. Ook onderzoeken we wat we concreet kunnen met de data die we analyseren en plannen vervolgstappen.

In 2025 doen we dit alles nog een keer, dan op twee andere locaties binnen de gemeente Tilburg.

Waarom doen we dit in de wijk, en niet net als de temperatuurmetingen met een stadsbreed meetnetwerk?

Er zijn een aantal redenen om een andere aanpak te kiezen. De belangrijkste reden is dat fijnstof meten het duidelijkste beeld geeft als je met een aantal meetstations tegelijk op één plek meet. Voor het meten van fijnstof is bijvoorbeeld de windrichting van belang, dus het is goed om meerdere meetstations te hebben hangen die de verschillende windrichtingen monitoren.

Met het meten van de temperatuur zijn we op zoek naar langjarige verschillen. Worden de zomers echt heter? Maakt een groen schoolplein, of een andere structurele vergroening, dat de gemiddelde temperatuur daalt? Aan de resultaten van korte temperatuurmetingen kun je geen conclusies verbinden, daarvoor is langdurig meten nodig.

Bij het meten van fijnstof zoeken we eerder naar de pieken in fijnstof. Zie je, bij een verbreding van een weg of de komst van een grote winkel of logistiek centrum, grotere hoeveelheden fijnstof tijdens de ochtend- en avondspits? Neemt de hoeveelheid fijnstof in de lucht toe als het koud is en mensen hun houtkachel stoken? Deze pieken brengen we met het meten over een periode van een jaar duidelijk in kaart.

We baseren ons op de aanpak van het project “Hollandse Luchten”, dat al een aantal jaar fijnstof meet. Zij zijn ooit begonnen in IJmuiden, om de gevolgen van de uitstoot van Tata Steel in kaart te brengen. Inmiddels meten zij op een aantal locaties in Noord-Holland.

Wat vragen we van jou?

Allereerst willen we graag inventariseren wat de plekken in de gemeente zijn waar volgens inwoners een onderzoek naar fijnstof nodig is. Daar hebben we jouw hulp bij nodig. Je kunt de locatie en de reden dat daar meten volgens jou belangrijk is doorgeven in een aanmeldformulier.

Op basis van de aanmeldingen maken we eind februari 2024 een selectie van twee locaties. Als jij een van deze twee locaties hebt ingediend betrekken we je bij de vervolgstappen in je wijk.

Na de eerste bijeenkomst vormen we een groep met wijkbewoners die samen willen gaan meten. Jullie bouwen, onder deskundige begeleiding, de meetstations en hangen deze op de samen afgesproken locaties. Jullie controleren regelmatig of de meetstations nog werken. .

Ook komen we gedurende het jaar een paar keer bij elkaar, om naar de data te kijken, deze te analyseren en in gesprek te gaan over de uitkomsten met verschillende partijen. Wie dat zijn, bepalen we samen.

Ken jij een locatie in de gemeente Tilburg waar we echt moeten meten? Laat het ons weten voor 23 februari!